Zapisy: Budno (1279 – zamiast Rudno), Rudno (1353), Rudno Inferior (1490), Rudno Niższe (1581), Rudno Niżne (1629), Rudno Szlacheckie (1748-1749), Rudno Dol-ne (1787).
Nie ma wątpliwości, iż nazwę tę należy łączyć z rzeczownikiem ruda, tyle tylko, że w języku staropolskim wyraz ten miał kilka znaczeń. Znaczył on przede wszystkim to samo, co obecnie, a więc ‘surowiec mineralny, z którego wytapia się żelazo’. Co prawda nie mamy żadnych dowodów na to, że niegdyś wydobywano tu rudę żelaza, niemniej jednak kilka faktów wskazuje na to, że tak rzeczywiście było. Wiadomo skądinąd, że złoża rudy żelaza musiały w okolicy występować, o czym miejscowa ludność wiedziała już od wieków – zauważmy, że niemal po sąsiedzku– w Igołomii i Wawrzeńczycach już w I i II w. n. e. działały tutaj piece do wytopu rud żelaza, tzw. dymarki. Zatem nie wykluczone, że jeszcze w okresie wczesnego średniowiecza wydobywano tutaj rudy żelaza np. na potrzeby okolicznych kowali.
Druga hipoteza dotycząca pochodzenia tej nazwy, wywodzi ją od dwóch innych znanych w języku staropolskim znaczeń rzeczownika ruda 1. ‘czerwona ziemia’, ale też 2. ‘bagno’. Ponieważ tereny, które zajmuje wieś Rudno Dolne do najsuchszych nie należą, być może tutaj należy szukać pochodzenia tej nazwy. Zresztą obydwie hipotezy wcale się nie wykluczają. Geologom dobrze znane są tzw. darniowa oraz bagienna ruda żelaza, które mogły być wydobywane na terenie wsi Rudno Dolne i Rudno Górne. Ruda darniowa jest to ruda o niewielkiej zawartości żelaza, uzyskiwana w powierzchniowych odkrywkach.
Podobnych nazw (Rudna, Rudno, Ruda), jest w Polsce ok. 50. Podobnie można wyjaśnić nazwę przepływającego przez Rudno potoku – Rudnik. Sam potok zwany jest także potocznie Strugą. Już w średniowieczu, dla odróżnienia dwóch sąsiednich miejscowości noszących tę samą nazwę stosowano dodatkowe określenia ‘dolne’ i ‘górne’, a więc Ru-dno Inferior, Rudno Niżne, Rudno Niższe.
Rudno Dolne
- Liczba mieszkańców: 224
- Liczba domów: 55
- Sołtys: Rudno Dolne: Anna Samek
- Rada Sołecka 2018-2023: Lucyna Sałata, Monika Mierniczek, Sylwester Krosta, Marcin Twaróg, Dorota Skrężyna
Rudno Dolne- Józefów
- Sołtys: Monika Biernacka-Czajka
- Rada Sołecka 2018-2023: Albert Sroga, Jarosław Stępa, Marcin Kopeć